5 พฤศจิกายน 68 ที่วัดพระธาตุดอยกองมู อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน นางสาวชุติพร เสชัง ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน มอบหมายให้ นายบุญลือ ธรรมธรานุรักษ์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน ร่วมประเพณีถวายผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู เพื่อนำไปห่มองค์พระธาตุเจดีย์องค์ใหญ่ (ซึ่งสร้างโดย “จองต่องสู่” เมื่อ พ.ศ. 2403 เป็นที่บรรจุพระธาตุของพระโมคคัลลานเถระ ซึ่งนำมาจากประเทศเมียนมา ) และพระธาตุเจดีย์องค์เล็ก (สร้างเมื่อ พ.ศ. 2417 โดย “พญาสิงหนาทราชา” เจ้าเมืองแม่ฮ่องสอน คนแรก) เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา และอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นสืบไป โดยมี นางสาวมัลลิกา จีนาคำ นายกเทศมนตรีเมืองแม่ฮ่องสอน คณะอาจารย์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน หัวหน้าส่วนราชการ คณะเตรียมจัดงานของสำนักงานเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน ชาวบ้านในเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน และนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอนร่วมกิจกรรม
สำหรับ ประเพณีถวายผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู พระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองแม่ฮ่องสอน เนื่องในเทศกาลปอยเหลินสิบสอง เป็นประเพณีที่ชาวไทใหญ่ปฏิบัติสิบทอดกันมาช้านานในช่วงวันเพ็ญเดือนสิบสอง เรียกว่า “เหลินสิบสองมน” ซึ่งเป็นช่วงที่อากาศหนาวเย็น ชาวไทใหญ่จะจัดทำผ้าจีวรสำหรับพุทธรูป พระบูชาทีประดิษฐานที่บ้าน วัด ตลอดถึงผ้าห่มองค์พระธาตุเจดีย์ โดยมีความเชื่อว่าได้อานิสง ความสุข ความเจริญในหน้าที่การงาน ทรัพย์สิน ครอบครัวอบอุ่น สุขภาพสมบูรณ์ ชาวไทใหญ่เรียกผ้าจีวรว่า “ผ้าส่างกาน” กรณีที่ใช้สำหรับห่มองค์พระพุทธรูป เรียกว่า “ผ้าส่างกานเจ้าพารา” กรณีที่ใช้ห่มองค์พระธาตุเจดีย์เรียกว่า “ผ้าส่างกานกองมู”
อย่างไรก็ตาม ผ้าจีวรที่ใช้ห่มพระพุทธรูป พระธาตุเจดีย์นิยมประดับตกแต่งด้วยดิ้นทอง ดิ้นเงิน กระดาษทอง กระดาษเงิน การปักลวดลายต่างๆ เพื่อให้เกิดความสวยงามและสอดคล้องกับพุทธประวัติ เมื่อครั้งพระนางประชาบดีโคตมี ทอผ้าจีวรด้วยทองคำถวายพระพุทธเจ้า ชาวไทใหญ่จึงนิยมเรียกผ้าจีวรที่ประดับตกแต่งอย่างประณีต งดงาม เพื่อใช้ห่มพระพุทธรูป พระธาตุเจดีย์ ว่า “ผ้าส่างกานคำ” หรือผ้าจีวรทองคำ
ทั้งนี้ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ สืบสาน ประเพณีการถวายผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู ซึ่งเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ บนพื้นฐานการมีส่วนร่วมอย่างสร้างสรรค์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ วิทยาเขตแม่ฮ่องสอน ร่วมกับเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน และภาคีเครือข่าย ได้ร่วมกันสืบสานประเพณีปอยเหลินสิบสอง ถวายผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู โดยกระบวนการสร้างสรรค์ผ้าห่มองค์พระธาตุ ฯ ใช้เทคนิค “ พิมพ์ลายคำ “ ซึ่งต่อยอดมาจากงานวิจัยของคณาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ที่ศึกษาเทคนิคการพิมพ์ลายคำแบบโบราณของชาวไทใหญ่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน นำมาออกแบบเป็นกิจกรรม “ การจัดทำผ้าห่มองค์พระธาตุดอยกองมู พระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองแม่ฮ่องสอน เนื่องในเทศกาลปอยหลินสิบสองด้วยเทคนิค “พิมพ์ลายคำแบบไทใหญ่เชิงสร้างสรรค์” เพื่อการอนุรักษ์สืบสานและต่อยอดศิลปวัฒนธรรมเชิงสร้างสรรค์บนพื้นฐานการมีส่วนร่วมของชุมชนทุกภาคส่วน
ภานุเดช ไชยสกูล รายงาน
